Aristotle & Dante Discover the Secrets of the Universe by Benjamin Alire Sáenz

Aristotle Và Dante Khám Phá Những Bí Mật Của Vũ Trụ

Chat Sách đánh giá: ∗∗∗∗/5

Giới thiệu nội dung:

Dante biết bơi. Ari thì không. Dante biết dùng từ ngữ để bày tỏ cảm xúc và luôn tin vào bản thân mình. Ari thì luôn gặp khó khăn với từ ngữ và mắc chứng tự ti. Dante mất hồn vào những vần thơ và tranh ảnh. Ari mất hồn vào những suy nghĩ sâu xa về người anh đang ở trong tù của mình. Dante da trăng trắng nhợt nhạt. Ari lại có đường nét đen đúa hơn. Dường như một chàng trai như Dante với những nhân sinh quan cởi mở độc đáo chẳng thể nào là một người có khả năng phá vỡ những bức tường Ari đã xây dựng xung quanh mình. Nhưng cuộc sống đầy những sự bất ngờ đã khiến Ari và Dante gặp được nhau vào một mùa hè năm 1987 ở El Paso bang Texas, khi cả hai mới 15 tuổi và đang cùng sống trong một vũ trụ đặc biệt – nơi các chàng trai đang tìm kiếm người đàn ông bên trong mình. Điều đó đã tạo nên một mối liên kết đặc biệt giữa hai người họ, mở mang cho họ thấy sự thật quan trọng nhất về cuộc đời của mình, và giúp họ định hình con người họ muốn trở thành. Nhưng cuộc sống cũng có những chông gai ngán đường họ, và chỉ có niềm tin vào đối phương, vào chính mình, và vào sức mạnh của tình bạn, thì Ari và Dante mới có thể vượt qua mọi thứ để khám phá bí mật tuyệt vời của vũ trụ ấy.

Vài dòng bình luận:

Vốn là mình đã đưa quyển sách này vào kệ “muốn đọc” đã lâu nhưng vẫn ngài ngại chưa dám đọc, thực ra là vì mình vẫn còn hơi ám ảnh những quyển đam mỹ trên các trang đọc truyện. Mình không phản đối chuyện đồng tính yêu nhau và kết hôn, nhưng mình cũng không hứng thú gì mấy trong việc tìm hiểu về đời sống yêu đương hoặc tình dục của họ; nói trắng ra là mình cảm thấy sượng sùng khi đọc những miêu tả quá thô thiển về tình yêu đồng giới (thường gặp) trong truyện đam mỹ Trung Quốc. Gần đây khi Tòa án tối cao của Mỹ đã tuyên bố rằng hôn nhân đồng giới là quyền hợp pháp của mọi người thì mình nghĩ đã đến lúc mình nên mở tâm hồn ra một chút về vấn đề này, và mình lôi quyển này ra đọc. Cảm nhận đầu tiên của mình là: Mình hơi bất ngờ rằng mình thấy thích quyển sách này.

Bất ngờ đầu tiên là vì văn chương của một tác giả hơn 60 tuổi như Benjamin Alire Sáenz lại trong trẻo, giản dị, và ngây thơ đến thế. Thật khó mà dùng từ ngữ để diễn tả hết những cái đẹp được miêu tả trong sách, vì nó quá đỗi bình thường. Thông thường một câu chuyện khó mà đi sâu vào tâm hồn người đọc được khi có quá nhiều đoạn hội thoại qua lại giữa các nhân vật, nhưng bằng cách nào đó, Benjamin Alire Sáenz đã làm được điều đó với những đoạn hội thoại giữa Ari và Dante, và giữa hai cậu bé và những người thân xung quanh họ. Đôi khi đó là những đoạn hội thoại ngắn đến độ không thể hiểu được những gì đang trôi qua trong đầu chàng trai trẻ (Cũng đúng thôi, tuổi 15 ai biết được mình đang nghĩ gì?):

“What do you love, Ari? What do you really love?”
“I love the desert. God, I love the desert.”
“It’s so lonely.”
“Is it?”
Dante didn’t understand. I was unknowable.

***

“Cậu yêu thứ gì nào, Ari? Cậu thật sự yêu thứ gì nào?
“Mình yêu sa mạc. Chúa ơi, mình yêu sa mạc.”
“Nó quá cô đơn đi.”
“Có phải thế không?”
Dante không hiểu. Tôi đã là không thể hiểu được.

Đôi khi nó là những dòng thư bộc bạch thẳng thừng đến chẳng kịp đỏ mặt thì đã đọc đến chuyện khác (Mình thầm nghĩ, nếu những câu hỏi này không được nói toẹt ra trong sách thì những câu hỏi này ở độ tuổi ấy chúng ta biết hỏi ai?):

Ari,

Do you masturbate? I’m thinking you think that’s a funny question. But it’s a very serious question. I mean, you’re pretty normal. At least, you’re more normal than me.

So maybe you masturbate or maybe you don’t. Maybe I’m a little obsessed with this topic lately. Maybe it’s just a phase. But, Ari, if you do masturbate, what do you think about?

I know I should ask my dad about this, but I don’t feel like it. I love my dad – but do I have to tell him everything?

Sixteen-year-olds masturbate, right? How many times a week is normal?

Your friend,

Dante

***

Ari,

Cậu có thủ dâm không? Mình đang nghĩ cậu cho rằng đây là một câu hỏi buồn cười. Nhưng nó là một câu hỏi rất nghiêm túc đấy. Ý mình là, cậu rất bình thường. Ít ra cậu bình thường hơn mình.

Cho nên có lẽ cậu thủ dâm hoặc có lẽ cậu không làm thế. Có lẽ gần đây mình hơi bị ám ảnh với chuyện này. Có lẽ nó chỉ là một giai đoạn. Nhưng Ari này, nếu cậu có thủ dâm, cậu nghĩ gì khi ấy?

Mình biết mình nên hỏi bố mình về điều này, nhưng mình không cảm thấy muốn làm thế. Mình yêu bố mình – nhưng mình có phải kể với ông ấy tất tần tật mọi thứ không?

Những đứa mười sáu tuổi có thủ dâm, đúng không? Một tuần bao nhiêu lần là bình thường nhỉ?

Bạn của cậu,

Dante

Bất ngờ tiếp theo là mình cảm thấy nó rất thật, nó rất giống với tuổi dậy thì của bất cứ cô bé cậu bé nào. Nó chứa đầy những bứt rứt vô lý trong tâm hồn của cậu bé đang dậy thì. Điều mình thích trong nhân vật Ari là cậu rất thành thật với bản thân mình: Cậu giận dữ vì một điều gì đó mà chính cậu cũng không biết, nhưng không như những đứa trẻ khác hoàn toàn đóng kín con người mình lại, cậu tự mở lòng mình ra như một trang giấy trắng rồi cậu viết những cảm xúc vào đó, không như Charlie trong The Perks of Being a Wallflower (Vũ Điệu Bên Lề) kể về những sự kiện xung quanh một cách hờ hững, những lời bộc bạch của Ari đơn giản hơn ghi chép lại ngay từ những chuyện thường ngày nhất đến những nỗi sợ hãi tận sâu thẳm trong tâm hồn:

These are things that are happening in my life (in no particular order):
– I got the flu and I feel terrible and I also feel terrible inside.
– I have always feel terrible inside. The reasons for this keep changing.
– I told my father I always had bad dreams. And that was true. I’d never told anyone that before. Not even myself. I only knew it was true when I said it.
…
– The problem is not that I don’t love my mother and father. The problem is that I don’t know how to love them.
– Dante is the first friend I’ve ever had. That scares me.
– I think that if Dante really knew me, he wouldn’t like me.

***

Đây là những điều đang xảy ra trong cuộc đời tôi (không theo thứ tự nào cả):
– Tôi bị cảm cúm và tôi cảm thấy thật tồi tệ và tôi cũng cảm thấy thật tồi tệ bên trong con người mình.
– Lúc nào tôi cũng thấy tồi tệ bên trong. Lý do tạo ra những cảm xúc này cứ thay đổi mãi.
– Tôi nói với bố rằng mình luôn có những cơn ác mộng. Và điều đó là sự thật. Trước đây tôi chưa từng nói với ai điều đó. Thậm chí với cả bản thân mình. Tôi chỉ biết điều đó là sự thật khi tôi nói ra thôi.
…
– Vấn đề không phải là tôi không yêu thương bố mẹ mình. Vấn đề là tôi không biết làm cách nào để yêu thương họ.
– Dante là người bạn đầu tiên tôi từng có. Điều đó làm tôi sợ.
– Tôi nghĩ nếu Dante thật sự hiểu rõ tôi, cậu ấy sẽ không thích tôi.

Đơn giản vậy thôi, mình thích cái cách câu chuyện không quá chú tâm vào những mâu thuẫn xã hội mãnh liệt trong vấn đề đồng tính hay không đồng tính, mà nó soi sáng tâm hồn của những con người đang tự tìm kiếm bản thân mình như Ari và Dante. Đương nhiên Benjamin Alire Sáenz không bỏ sót những mâu thuẫn ấy, ông lồng vào câu chuyện Dante bị đánh thảm thương vì lỡ hôn một chàng trai khác, hay chuyện Ari không biết rõ mình muốn hôn một cô gái hay một chàng trai. Bên cạnh đó là nỗi đau ngay ngáy của Ari vì không biết được vì sao anh trai mình vào tù, những mâu thuẫn của Ari với bố mẹ vì chẳng biết cách nào để đôi bên mở lòng ra với nhau, hay đơn giản chỉ là những việc hơi dễ sợ nhưng vẫn phải làm khi đến mười sáu tuổi như tập lái xe, hay chuyện phân vân có nên hùa theo chúng bạn đi uống rượu hay không. Chưa kể đến cách dẫn dắt câu chuyện khiến việc tìm kiếm giới tính lại trở thành một chuyện nhỏ nhặt hơn khi cả hai chàng trai người gốc Mexico sinh ra ở Mỹ còn lưỡng lự chưa biết chọn gốc gác nào cho mình. Thật khó mà đánh giá xem vấn đề nào là to tát hơn ở cái tuổi 15 khi mọi thứ đều dường như sắp khiến trời sập đến nơi. Nhiều việc xảy ra với Ari và Dante trong quá tình “khám phá những bí mật của vũ trụ” nhưng nó không tạo cảm giác bi quan mà ngược lại, chính những câu chuyện song song ấy khiến người đọc nhận ra mọi khúc mắc trong cuộc sống đều có nút gỡ, mọi thứ hỉ nộ ái ố đều rất bình thường trong mỗi con người, và những tình cảm phát sinh với người khác giới hay cùng giới cũng vậy, tất cả đều rất tự nhiên như sự tồn tại của vũ trụ.

Why do we smile?
Why do we laugh?
Why do we feel alone?
Why are we sad and confused?
Why do we read poetry?
Why do we cry when we see a painting?
Why is there a riot in the heart when we love?
Why do we feel shame?
What is that thing in the pit of your stomach called desire?

***

Vì sao chúng ta cười mỉm?
Vì sao chúng ta cười lớn?
Vì sao chúng ta thấy cô đơn?
Vì sao chúng ta buồn bã và bối rối?
Vì sao chúng ta đọc thơ?
Vì sao chúng ta khóc khi nhìn ngắm một bức tranh?
Vì sao có một trận náo loạn trong con tim khi chúng ta yêu?
Vì sao chúng ta thấy xấu hổ?
Cái thứ gì có tên là khao khát nằm tuốt sâu trong bụng chúng ta?

Về tác giả:

Bejamin Alire Sáenz sinh ngày 16 tháng 8 năm 1954 ở thành phố Old Picacho, bang New Mexico. Ông từng là một mục sư vài năm ở El Paso bang Texas rồi rẽ hướng viết văn.

Photo Credit: Out.com