Chat Sách đánh giá: ☆☆☆/5
Digital Minimalism: Choosing a Focused Life in a Noisy World
Khoảng gần 2 năm trước mình vô tình đọc được một bài review quyển Goodbye, Things: The New Japanese Minimalism của tác giả Fumio Sasaki. Đó là sự bắt đầu cuộc hành trình tối giản của mình, nhưng nói vậy thôi chứ ngoài việc cho đi bớt đồ đạc, cuộc sống của mình cũng không bớt xì trét bao nhiêu cả.
Thỉnh thoảng Facebook cứ nhắn nhủ sao dạo này Chat Sách không post gì cả. Sự thật thì mình vẫn đọc lai rai đấy thôi nhưng chả có thời gian viết. Tính đi tính lại xem thời gian rảnh rỗi của mình đi đâu hết thì hoá ra mình xem reddit và chơi app còn nhiều hơn đọc sách. Mạng xã hội quả thật có sức hút vô cùng to lớn: Mình nghĩ trong đầu thôi ngồi giải trí vài phút nhưng quay đi ngoảnh lại thế là 1 giờ đồng hồ trôi qua.
Có một dạo mình tự học may vá thế là vào Facebook gia nhập đủ các hội nhóm. Hội may vá thì hội nào cũng như hội nấy, toàn vào xin rập đủ kiểu. Mình download nhiều rập đến nổi chả biết khi nào mới may cho hết các kiểu. Vào hội có hướng dẫn may vá thì ít nhưng bán vải bán máy thì nhiều. Có lần mình follow cậu chàng kia dạy cắt may live trên facebook, chỉ trong vài tháng lượng người theo dõi live feed của anh tăng vù vù. Sau vài buổi cắt may thì anh ấy chuyển sang live tất tần tật, từ hát karaoke đến ăn nhậu rồi chẳng mấy chốc thành live cãi nhau ì xèo với các chị học viên. Mình ngưng tham gia các hội may vá từ đấy.
Rồi đến khi cơn lốc tối giản xâm nhập cuộc sống của mình, mình dọn dẹp nhà cửa, cho bớt gần 2 3 chục bao quần áo đồ đạc cả chục năm không đụng đến. Nhưng dường như cũng không giảm bớt được bao nhiêu vì chính bản thân chưa có thói quen tối giản trong mua sắm ăn uống v.v. Thế là mình lại tham gia các hội nhóm facebook về lối sống tối giản. Có bạn chủ hội kia add friend mình, cũng ok thôi thế là mình add. Quả thật sai lầm! Add friend rồi mới thấy bạn toàn đăng quảng cáo doanh nghiệp tối giản: Muốn tối giản hãy mặc áo thun kiểu Zuckerberg, giày bata kiểu Steve Jobs v.v… Mình unfriend bạn đấy rồi nhưng khi vào hội xem có bài viết nào gợi cảm hứng tối giản hay không nhưng ôi thôi bài viết thì ít mà bán hàng thanh lý để sống tối giản thì nhiều. Hàng hoá tối giản nhiều đến chóng cả mặt. Ai sống tối giản thì sống chứ họ cứ buôn bán tự do trong hội thôi.
Không chỉ hai hội này nhưng nhiều hội khác cũng thế. Các hội đọc sách yêu sách thì bài review ít nhưng quảng cáo sách cho các nhà xuất bản thì nhiều. Có một hội dường như được tài trợ bởi tiki. Vào hội yêu đọc sách một thời gian thì tủ sách của mình cũng phình ra không kém nhưng lượng sách mình đọc và review cũng không bao nhiêu. Thế là mình thôi vào facebook cả vài tháng nay và chatsach cũng cập nhật bớt thường xuyên hơn.
Facebook chỉ là một trong những mạng xã hội dễ gây nghiện. Bên cạnh nó còn có Instagram, Reddit, Snapchat, v.v. Có lẽ trong đầu mình cũng hiểu rõ các mạng xã hội cạnh tranh nhau giành sự chú ý của người sử dụng nhằm quảng cáo sinh lợi. Chẳng có app nào hoàn toàn miễn phí. Lượng thông tin ngày càng ít mà quảng cáo ngày càng nhiều. Nhưng ít có sách nào đi sâu vào phân tích cấu trúc lợi nhuận của các trang mạng xã hội như Digital Minimalism.
Thật sự thì quyển sách cũng khá tuyệt vời trong việc thức tỉnh độc giả về những hệ lụy của việc nghiện mạng xã hội, nhưng mình chỉ tặng nó ba sao. Lý do là cứ vài chương thì sách lại trích dẫn Walden của tác giả Henry David Thoreau. Walden là một quyển kinh điển trong cộng đồng sống tối giản thế nên trích dẫn từ đấy rồi phân tích và viết lại trong một quyển khác với chủ đề tương tự khiến mình thấy phát chán.
Bên cạnh đó dường như tác giả Cal Newport thiếu một chút hiểu biết về cách hoạt động của thói quen. Nghiện mạng không chỉ là một cơn nghiện thông thường như nghiện thuốc nghiện rượu mà khi không có mạng thì ta thấy bứt rứt khó chịu về mặt sinh lý. Nghiện mạng ngoài mặt “nghiện” còn có mặt “thói quen”. Khi ngồi không trong quán cà phê thay vì nhìn quanh thì tay chân ta táy máy bấm điện thoại. Hay như ngay khi điện thoại rung nhẹ trong túi quần lâu ngày dù điện thoại không rung thì cứ theo thói quen ta lại kiểm tra xem có message hoặc notification hay không… Vì thế quyển sách thiếu một chút trong việc đưa ra những lời khuyên hoặc phương pháp thật sự hữu hiệu hoặc dễ áp dụng. Xét cho cùng muốn cai mạng cũng đơn giản thôi, tắt máy là xong.
