Người Sao Hỏa (The Martian) by Andy Weir (11)

Người Sao Hỏa

Tác giả: Andy Weir
Người dịch: conruoinho

Thể loại: Khoa học viễn tưởng (scifi)

Truyện dịch chưa được sự đồng ý của tác giả.
Truyện dịch từ bản Advance Read nên có thể không giống hoàn toàn với bản xuất bản.

Mục Lục

1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 – 9 – 10 – 11 – 12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24 – 25 – 26

---

(11)

“Có gì đó đang đến… vâng… đúng rồi! Đó chính là Pathfinder!”

Cả căn phòng vỡ òa trong tiếng vỗ tay và chúc mừng. Venkat nồng nhiệt vỗ lưng một anh kỹ thuật viên ông không quen biết còn Bruce tung nắm tay vào không trung.

Trung tâm điều hành đặc biệt chính nó đã là một thành tựu rồi. JPL chỉ có 20 ngày để chắp vá lại những máy tính cũ kỹ, sửa chữa các bộ phận hư hỏng, nối mạng tất cả mọi thứ, và cài đặt những phần mềm được viết vội vã để dùng với hệ thống mạng Deep Space tân thời. Một đội kỹ sư đã làm việc cả ngày lẫn đêm, và chỉ vừa hoàn thành mọi thứ hai ngày trước đó.

Căn phòng vốn là một phòng hội nghị; JPL không có chỗ cho nhu cầu bất thình lình này. Chật ních trong phòng nào là máy tính nào là thiết bị, chẳng còn mấy chỗ trống cho nhiều khán thính giả chen chúc vào.

Chỉ một đội Liên Hiệp Báo Chí được cho phép. Tất cả những đội truyền thông còn lại phải tự thỏa mãn chính mình với cập nhật live từ AP, và chờ đợi cuộc họp báo.

Venkat quay sang Bruce. “Tốt quá, Bruce. Lần này cậu thật sự đã làm được điều không tưởng để thay đổi tình thế! Làm tốt lắm!”

“Tôi chỉ là giám đốc thôi,” Bruce khiêm tốn nói. “Cảm ơn những người đã bỏ công khiến mấy thứ quỷ này hoạt động lại nè.”

“Ồ tôi sẽ làm thế!” Venkat tươi cười. “Nhưng trước hết tôi phải nói chuyện với cậu bạn thân nhất mới của mình.”

Quay sang người đàn ông đeo tai nghe ở bàn điều khiển liên lạc, Venkat hỏi “Này anh bạn thân mới, tên anh là gì?”
“Tim,” ông ta đáp lại, mắt vẫn không rời màn hình.

“Giờ thì sao?” Venkat hỏi.

“Chúng ta tự động gửi tín hiệu từ xa để trả lời. Chỉ trong vòng 11 phút thì nó sẽ đến đó. Sau đó, Pathfinder sẽ bắt đầu quá trình truyền tín hiệu khuếch đại. Nên sẽ chừng 22 phút nữa chúng ta mới nhận được tín hiệu lần nữa.”

“Tim, Venkat có bằng tiến sĩ ngành vật lý,” Bruce nói, “Anh không cần phải giải thích sự truyền tín hiệu với ông ấy.”

Tim nhún vai. “Với mấy ban quản lý thì ai mà biết được chứ.”

“Trong tín hiệu nhận được của chúng ta có thông tin gì?” Venkat hỏi.

“Chỉ mấy thứ căn bản nhất thôi. Kiểm tra phần cứng. Nó có rất nhiều hệ thống ‘KHÔNG HOẠT ĐỘNG’, bởi vì nó nằm trong những tấm bảng Watney đã tháo ra.”

“Còn máy camera thì sao?”

“Nó nói là máy ghi hình vẫn hoạt động. Chúng ta phải chụp một hình panorama ngay khi chúng ta có thể.”

****

Nhật trình: Sol 97

Nó hoạt động!

Trời đất thiên địa quỷ thần chúa mẹ tôi ơi nó hoạt động!

Tôi vừa kiểm tra máy Hạ cánh. Ăng-ten khuếch đại đang chỉa góc quay thẳng về Trái đất! Pathfinder chẳng có cách nào biết được nó đang ở đâu, nên nó chẳng cách nào biết được Trái đất nằm hướng nào. Cách duy nhất để biết là nhận được tín hiệu.

Họ biết tôi còn sống!

Nhảy ăn mừng, nhảy vui mừng, tôi phải múa điệu nhảy ăn mừng!

Thôi được rồi. Nhảy vui mừng nhiêu đó đủ rồi. Đã đến giờ thiết  lập liên lạc rồi!

***

“Chúng tôi nhận được tín hiệu trả lời chỉ chừng hơn nửa tiếng trước,” Venkat nói với giới truyền thông đang tụ họp. “Ngay lập tức chúng tôi ra lệnh cho Pathfinder chụp một hình toàn cảnh. Hy vọng Watney có một tin nhắn nào đó cho chúng ta. Có câu hỏi gì không?”

Cả biển nhà báo đồng loạt đưa tay.

“Cathy, cô bắt đầu đi,” Venkat nói, chỉ về hướng cô.

“Cảm ơn,” cô nói. “Các ông đã có liên lạc nào với rover Sojourner chưa?”

“Thật không may là không,” ông đáp. “Máy Hạ cánh vẫn chưa thể nối kết với Sojourner; và chúng tôi không có cách nào để trực tiếp liên lạc nó được.”

“Sojourner có thể đã bị hư hỏng chỗ nào vậy?”

“Tôi thậm chí không thể đoán,” Venkat nói. “Sau khi ở trên sao Hỏa một thời gian dài như thế, bất cứ cái gì cũng có thể hư hỏng.”

“Phỏng đoán có thể nhất là gì?”

“Điều chúng tôi phỏng đoán có thể xảy ra nhất chính là cậu ấy đã đem nó vào trong căn Hab. Tín hiệu của máy Hạ cánh không thể đi xuyên qua vải bạt của Hab đến được Sojourner.” Ông chỉ về một phóng viên khác rồi nói, “Này bạn, kia.”

“Marty West, Tin tức NBC,” Marty nói. “Các ông sẽ liên lạc với Watney thế nào sau khi mọi thứ hoạt động trở lại?”

“Điều đó tùy thuộc vào Watney,” Venkat nói. “Chúng tôi chỉ cần phải làm việc với máy ghi hình thôi. Cậu ấy có thể viết ghi chú và giơ nó lên. Nhưng làm thế nào để chúng tôi liên lạc lại thì rắc rối hơn?”

“Như thế nào vậy?” Marty hỏi.

“Bởi vì chúng tôi chỉ có bục ghi hình. Đó là bộ phận duy nhất di chuyển. Có nhiều cách để đưa thông tin đi chỉ với chuyển động vòng tròn của bục, nhưng chẳng có cách nào để cậu ấy biết. Cậu ấy phải nghĩ ra cách nào đó và nói cho chúng tôi biết. Chúng tôi sẽ làm theo hướng dẫn của cậu ta.”

Chỉ sang một phóng viên khác, ông nói, “Tiếp đi.”

“Jill Holbrook, BBC. Với một chuyến đi về 32 phút, và chẳng có gì có thể dùng để nói ngoài bục xoay vòng duy nhất, chẳng phải đó sẽ là một cuộc hội thoại chậm hơn ốc sên sao?”

“Vâng đúng là thế,” Venkat xác định. “Hiện nay Acidalia Planitia là buổi sáng sớm, và ở Pasadena này thì vừa mới 3 giờ sáng. Chúng tôi sẽ ở đây cả đêm, và đó chỉ là sự bắt đầu. Giờ thì không có câu hỏi nào nữa nhé, hình ảnh toàn diện vài phút nữa sẽ được gửi về. Chúng tôi sẽ giữ liên lạc với các bạn.”

Venkat nhanh chóng rời khỏi phòng họp báo, vội vàng đi xuống hành lang đến trung tâm điều hành Pathfinder tạm thời. Ông đi vút qua đám đông để đến quầy liên lạc.

“Có gì mới không, Tim?”
“Có chứ,” Tim trả lời. “Nhưng chúng ta nhìn chăm chăm vào màn hình màu đen này vì nó quá là thú vị nhiều hơn so với hình ảnh từ sao Hỏa.”

“Anh thật là một người hay tỏ vẻ hiểu biết nhỉ, Tim.” Venkat nói.

“Đã ghi nhận.”

Bruce chen người đi đến. “Vần còn vài giây đồng hồ,” ông nói.

Thời gian trôi qua trong im lặng.

“Đang nhận được gì đó,” Tim nói. “Vâng. Đó là ảnh toàn cảnh.”

Sự căng thẳng dịu dần lan tỏa khắp căn phòng khi hình ảnh từ từ được truyền về, từng vạch ngang một.

“Bề mặt sao Hỏa…” Venkat nói khi những lằn sọc hiện lên. “Cũng là bề mặt…”

“Bờ rìa căn Hab!” Bruce nói, chỉ tay vào màn hình.

“Hab,” Venkat mỉm cười. “Thêm Hab nữa này… thêm Hab nữa… đó có phải là một tin nhắn không? Đó chính là một tin nhắn!”

Những vạch sọng đứng để lộ dần một mẩu ghi chú chép tay, được treo trên một thanh kim loại ở độ cao bằng với máy camera.

“Chúng ta có một ghi chú từ Mark!” Venkat thông  báo cho cả phòng.

Tiếng vỗ tay tràn ngập căn phòng, rồi nhanh chóng tắt ngủm. “Nó viết cái gì thế?” ai đó hỏi.

Venkat nghiêng người gần màn hình. “Nó nói… ‘Tôi viết câu hỏi ở đây – Các anh có nhận được không?’”

“Ok…?” Bruce nói.

“Nó nói thế đó,” Venkat nhún vai.

“Một ghi chú khác,” Tim nói, chỉ ta về màn hình nơi những dòng thông tin đang tự hé mở.

Venkat nghiêng  mình lần nữa. “Tấm này nói ‘Chỉ chỗ này để nói ‘Yes.’”

“Được rồi, tôi hiểu ý anh ấy muốn gì,” Bruce nói.

“Còn một ghi chú thứ ba,” Tim nói.

“Chỉ đây để nói ‘No.’” Venkat đọc. “’Sẽ thường xuyên kiểm tra hồi âm.’”

Venkat vòng tay. “Được rồi. Chúng ta đã liên lại được với Mark. Tim, chỉ máy camera về hướng ‘Yes.’ Rồi sau đó bắt đầu chụp hình mỗi 10 phút cho đến khi anh ấy đưa câu hỏi mới ra.”

***

Nhật trình: Sol 97 (2)

“Yes!” Họ nói “Yes!”

Tôi chưa từng thấy phấn khởi khi nhận được câu trả lời “yes” kể từ đêm dạ hội trung học!

Ok, bình tĩnh nào.

Tôi chỉ có một lượng giấy nhất định để dùng. Mấy mẩu thẻ này được đem theo để dán nhãn các mẩu thử nghiệm. Tôi có chừng 50 thẻ. Tôi có thể dùng cả hai mặt, và nếu quá bức bách tôi có thể dùng lại chúng bằng cách gạch bỏ câu hỏi cũ.

Còn chiếc bút lông Sharpie thì tôi sẽ dùng được lâu hơn tấm thẻ, và mực thì cũng chẳng phải là vấn đề. Nhưng tôi phải viết bên trong căn Hab. Tôi không biết mực này làm bằng chất gây ảo giác quỷ quái nào, nhưng tôi rất chắc chắn nó sẽ sôi sung sục rồi bốc hơi trong áp suất 1/90 atm.

Tôi dùng một phụ tùng cũ của dàn ăng-ten để treo tấm thẻ lên. Có chút mỉa mai trong đó.

Chúng tôi cần phải nói nhanh hơn vài câu hỏi yes/no mỗi 30 phút. Máy camera có thể xoay 360 độ, nhưng tôi có nhiều phụ tùng ăng-ten. Đã đến lúc làm một bản chữ cái. Nhưng tôi không thể chỉ dùng A đến X. Với mấy tấm thẻ Câu Hỏi, vậy là sẽ phải dùng 27 tấm đặt vòng quanh máy Hạ cánh. Mỗi tấm chỉ có thể có một vòng cung 13 độ. Ngay cả khi JPL chỉ máy quay một cách hoàn chỉnh nhất, cũng vẫn có nhiều khả năng tôi không biết được họ muốn chỉ chữ nào.

Nên tôi phải dùng hệ thống ASCII. Đó là cách các máy tính phân định chữ cái. Mỗi ký tự có một số mã từ 0 đến 255. Giá trị 0 đến 255 có thể dùng hệ thống thập lục phân với 2 ký tự để trình bày. Nếu họ gửi tôi một đôi số thập lục phân, họ có thể gửi bất cứ ký tự nào, bao gồm cả số, dấu câu, v.v.

Làm sao tôi biết giá trị nào đi với ký tự nào? Vì máy tính của Johanssen là một vùng trời thông tin. Tôi biết cô ấy sẽ có bảng ký tự ASCII đâu đó. Tất cả mọt máy tính đều có.

Nên tôi làm thẻ từ 0 đến 9, và A đến F. Vậy là có 16 thẻ vòng quanh máy camera, thêm vào thẻ Câu hỏi. 17 thẻ tức tôi có 21 độ cho mỗi tấm. Vậy dễ làm việc hơn nhiều.

Đến lúc làm việc thôi!

 

Đùng ASCII đánh vần. Số 0-F với khoảng cách 21 độ. Sẽ quan sát máy camera lúc 11:00 giờ sao Hỏa. Khi nhắn xong, trở về vị trí này. Chờ 20 phút sau khi hoàn thành mới chụp hình (để tôi có thời gian viết trả lời). Lập lại quá trình vào đầu giờ.

T… T…R…A…N…G

Không nguy hiểm thể chất. Tất cả bộ phận Hab hoạt động. Ăn ¾ khẩu phần. Trồng vụ mùa thành công trong căn Hab với đất tự tạo. Ghi chú: Hoàn cảnh không phải lỗi của đoàn Ares 3. Gặp xui.

S…O…N…G…T…H…E…N…A…O

Bị mảnh vỡ ăng-ten đâm trúng. Bị xỉu khi giảm sức ép. Té dập mặt, máu đông kín lỗ. Thức dậy sau khi đoàn đã rời khỏi. Đoàn có lý do chính đáng khi cho rằng tôi đã chết. Không phải lỗi của họ.

V…U…M…U…A…?

Chuyện dài. Thực vật học cực điểm. Có 126m2 đất ruộng để trồng khoai tây. Sẽ kéo dài được lượng thức ăn, nhưng không đủ để đến lúc Ares 4 hạ cánh. Cải tạo rover để di chuyển đường dài, dự định sẽ đến khu Ares 4.

D…A…T…H…A…Y… – … V…E…T…I…N…H

Chính phủ quan sát tôi qua vệ tinh? Cần một cái mũ thiếc! Và cũng cần cách liên lạc nhanh chóng hơn. Nói và đánh vần kiểu này mất cả ngày. Ý kiến hay nào không?

D…E…M…S…J…R…N…R…R…A

Đã đem Sojourner ra, đặt cách máy Hạ cách 1 mét về hướng Bắc. Nếu các anh có thể liên lạc nó, tôi có thể vẽ số thập lục phân trên bánh xe và các anh có thể gửi tôi 6 bytes một lần.

S…J…R…N…R…K…O…T…R…A…L…O…I

Mẹ kiếp. Có cách nào khác? Cần liên lạc nhanh hơn.

D…A…N…G…T…I…M…C…A…C…H

Mặt trời sắp lặn dưới Trái đất rồi. Sáng ngày mai 8:00 bên tôi bắt đầu lại. Nói với gia đình tôi vẫn ổn. Gửi lời chào đến phi hành đoàn. Nói với Chỉ huy Lewis disco dỡ quá.

 

***

 

“Tôi thức suốt cả đêm,” Venkat nói. “Xin lỗi trước nếu tôi hơi hằn học. Nói lại xem anh là ai thế?”

“Jack Trevor,” người đàn ông ôm ốm với màu da hơi trắng bệch đang đứng trước mặt Venkat nói. “Tôi làm trong mảng kĩ sư phần mềm.”

“Tôi có thể giúp gì cho anh?”

“Chúng tôi có ý tưởng để liên lạc.”

“Tôi đang lắng nghe đây.”

“Chúng tôi bữa giờ đã xem xét toàn bộ phần mềm của Pathfinder. Chúng tôi có bản sao của máy tính đó để chạy thử nghiệm. Cùng loại máy tính họ dùng để điều tra vấn đề đã gần như hủy hoại toàn bộ nhiệm vụ ban đầu. Câu chuyện ấy rất thú vị, sự thật lạ, hóa ra có một sự đảo ngược về quyền ưu tiên trong việc quản lý các mạch của Sojourner và…”

“Jack, tập trung này,” Venkat ngắt lời.

“À đúng. À, chuyện là, Pathfinder có một quá trình cập nhật OS. Nên chúng ta có thể thay đổi phần mềm thành bất cứ thứ gì chúng ta muốn.”

“Ok, việc đó giúp chúng ta thế  nào?”

“Pathfinder có hai hệ thống liên lạc. Một hệ thống để nói chuyện với chúng ta, một để nói với Sojourner. Chúng ta có thể thay đổi hệ thống thứ hai để phát tín hiệu theo tầng suất rover của Ares 3. Chúng ta có thể làm cho nó giả vờ như nó là hệ thống tín hiệu dẫn đường từ căn Hab.”

“Anh có thể làm cho Pathfinder liên lạc được với rover của Mark à?”

“Đó là sự lựa chọn duy nhất. Hệ thống radio của Hab đã chết. Vấn đề là, con rover chỉ việc lập lưới tam giác truyền tín hiệu đến vị trí cố định của nó. Nó sẽ không gửi dữ liệu về căn Hab. Nó có một kênh âm thanh để các phi hành gia có thể nói chuyện với nhau.”

“Vậy thì,” Venkat nói, “Các anh có thể làm cho Pathfinder nói chuyện với rover, nhưng không thể làm cho rover nói lại được.”

“Đúng thế. Điều chúng ta muốn là tin nhắn của chúng ta hiển thị lên màn hình của rover, và bất cứ thứ gì Watney viết được gửi lại cho chúng ta. Điều đó cần sự thay đổi trong phần mềm của rover.”

“Và chúng ta không thể làm được điều đó,” Venkat kết luận. “Vì chúng ta không liên lạc được với rover.”

“Không trực tiếp,” Jack nói. “Nhưng chúng ta có thể gửi dữ liệu cho Watney, và bảo cậu ta nhập nó vào rover.”

“Chúng ta đang nói đến bao nhiêu dữ liệu đây?”

“Tôi có vài nhân viên đang làm phần mềm cho rover ngay lúc này đây. Tập tin để chắp vá sẽ nặng 20MB, ít nhất là vậy. Chúng ta có thể gửi Watney 1 byte mỗi 4 giây với hệ thống “Nói và đánh vần”. Sẽ mất ba năm truyền tin thường trực để gửi tập tin đó. Vậy chẳng tốt chút nào.”

“Nhưng anh đang nói chuyện với tôi, vậy là anh có giải pháp, đúng không?” Venkat thăm dò.

“Đương nhiên!” Jack hí hửng. “Đám kỹ sư phần mềm là những tay láu cá trong việc quản lý dữ liệu.”

“Khai sáng cho tôi nào,” Venkat kiên nhẫn nói.

“Chỗ thông minh là đây,” Jack nói một cách bí ẩn. “Chiếc rover hiện tại phân giải tín hiệu thành từng byte, rồi định dạng chúng thành một chuỗi thông tin theo như căn Hab gửi. Bằng cách đó, sóng radio tự nhiên sẽ không làm nhiễu đường truyền về. Nếu những byte đó không đúng, rover sẽ mặc kệ chúng.”

“Ok, vậy thì sao chứ?”

“Điều đó có nghĩa là có một chỗ trong mã nền nơi chúng chứa các byte được phân giải. Chúng ta có thể đưa một số mã bé tẹo tèo teo vào đó, chỉ 20 hướng dẫn, để viết cách phân giải mã vào một tập tin nhật trình trước khi  kiểm tra tính hợp lệ của chúng.”

“Nghe có vẻ hứa hẹn…” Venkat nói.

“Đúng thế!” Jack phấn khởi nói. “Trước hết, chúng ta cập nhật Pathfinder với OS mới của chúng ta. Rồi, chúng ta nói với Watney cách để hack vào phần mềm của rover và thêm vào 20 hướng dẫn đó. Rồi chúng ta truyền tệp tin chắp vá từ rover đến Pathfinder, sau đó nó lại truyền lại vào rover. Chiếc rover sẽ lưu lại các byte đó thành một tệp tin. Sau cùng, Watney cho chạy tệp tin hoàn chỉnh và nó sẽ chắp vá lại phần mềm của rover!”

Venkat chau mày, đón nhận nhiều thông tin hơn đầu óc mất ngủ của ông muốn.

“Ừm,” Jack nói. “Ông không ăn mừng và nhảy múa à.”

“Vậy chúng ta chỉ cần phải gửi 20 hướng dẫn đó cho Watney mà thôi?” Venkat hỏi.

“Cái đó, và hướng dẫn chỉnh sửa tệp tin. Và chỗ để nhập những hướng dẫn đó vào.”

“Chỉ vậy thôi?”

“Chỉ vậy thôi.”

Venkat im lặng vài giây. “Jack. Tôi sẽ mua cho cả đội của anh đồ lưu niệm có chữ ký của Star Trek.”

“Tôi thích Star Wars hơn.”

 

*****

 

“Xin chào?”

“Tôi cần một tấm hình của Watney.”

“Chào, Annie. Tôi cũng rất vui khi được gặp lại cô. Mọi chuyện ở Houston thế nào rồi?”

“Dẹp mấy chuyện nhảm đi, Venkat. Tôi cần một tấm hình.”

“Chẳng đơn giản thế đâu,” Venkat giải thích.

“Các anh đang dùng một cái camera để nói chuyện với cậu ta. Khó đến thế nào cơ chứ?”

“Chúng tôi đánh vần tin tức của mình, chờ 20 phút và sau đó chụp tấm hình. Watney khi ấy đã trở vào căn Hab rồi.”

“Vậy thì kêu anh ta đứng đó chờ đến khi anh chụp bức hình tiếp theo,” Annie yêu cầu.

“Chúng tôi chỉ có thể gửi một tin nhắn mỗi giờ, và chỉ khi Acidalia Planitia đối diện với Trái đất,” Venkat nói. “Chúng tôi sẽ không phí một tin nhắn chỉ để kêu anh ta làm kiểng chụp hình. Ngoài ra, anh ta cũng sẽ mặc áo EVA. Các người thậm chí còn không thể thấy mặt anh ta nữa.”

“Tôi cần thứ gì đó, Venkat à,” Annie nói. “Các anh đã liên lạc được 24 giờ rồi và đám truyền thông đang nổi điên lên như khỉ ấy. Bọn họ muốn có một tấm hình cho mấy bài viết. Nó sẽ ở trên tất cả các trang tin tức trên toàn thế giới.”

“Cô có mấy tấm hình ghi chép của cậu ta. Dùng những thứ đó đi.”
“Không đủ,” Annie nói. “Bọn truyền thông đang nắm tóc tôi. Và kéo váy tôi. Cả hai hướng, Venkat à! Họ chấp nhận thỏa thuận hợp lý!”

“Phải chờ vài ngày. Chúng tôi đang cố nối kết Pathfinder với máy tính của rover…”

“Vài ngày!?” Annie há hốc. “Đây là thứ duy nhất mọi ngừơi quan tâm đến trong lúc này. Cả thế giới. Anh không thấy tôi muốn nói gì sao? Đây là tin tức lớn nhất kể từ Apollo 13. Đưa cho tôi một tấm hình mẹ nó đi!”

Venkat thở dài. “Tôi sẽ cố làm vào ngày mai.”
“Tuyệt!” Cô nói. “Tôi sẽ trông đợi.”

 

***

Nhật trình: Sol 98

Tôi phải quan sát máy camera khi nó đánh vần mấy lời vàng ngọc. Mỗi lần chỉ nửa byte. Nên tôi quan sát một đôi số, rồi tra lại vào cái tấm bí kiếp tôi tự chết. Đó là một ký tự.

Tôi không muốn quên bất cứ ký tự nào, nên tôi dùng một cái gậy để vẽ nó xuống đất. Quá trình tra chữ và viết xúông đất mất khỏang mấy giây. Thỉnh thoảng khi tôi nhìn lại vào máy camera, tôi lỡ mất một con số. Thường thì tôi có thể đoán từ ngữ cảnh, nhưng có khi tôi cũng lỡ mất luôn.

Hôm nay tôi thức sớm vài giờ hơn mức tôi cần. Cứ như là sáng Giáng sinh ấy! Tôi chẳng thể nào đợi đến 8:00 để bắt đầu. Tôi ăn sáng, làm một vài kiểm tra không cần thiết cho các thiết bị của căn Hab, và đọc vài trang Poirot. Cuối cùng thời khắc cũng đến!

“CTHEHAKRVRNCHYNVPFNDRCHNBINHANTNDAI”

À há. Tôi phải mất cả phút. “Có thể hack rover nói chuyện với Pathfinder. Chuẩn bị nhận tin nhắn dài.”

Thật là tốn công vận động não để hiểu được. Nhưng đó là tin tốt! Nếu chúng tôi có thể thiết lập hệ thống ấy, chúng tôi chỉ bị hạn chế bởi thời gian truyền tin mà thôi! Tôi đưa lên một tấm thẻ ghi sẵn “Roger” (đã nhận được).

Tôi không chắn ý họ nói “tin nhắn dài” là sao nhưng tôi cho rằng tốt hơn hết mình nên sẵn sàng. Tôi ra ngoài 15 phút trước đầu giờ và cào phẳng đất trong một khuôn viên với. Tôi tìm một thanh ăng-ten dài nhất mà tôi có, để tôi có thể vươn đến phần đất phẳng bên kia mà không phải đạp chân lên chỗ nào.

Rồi tôi đứng đó. Chờ đợi.

Đúng đầu giờ, tin nhắn đến.

“CHAYhexeditTRGMAYRVR,MOFILE-/usr/lib/habcomm.so-KEOXGDENIDXTRNMNHHTRAI:2AAE5,DUNGTRCMNHHCHOCHUP20PHTSAUKHIXONG”

Chúa ơi. Ok…

Họ muốn tôi chạy chương trình “hexedit” trong máy tính của rover, rồi mở tệp tin /usr/lib/habcomm.so, kéo xuống đến khi index bên trái màn hình là 2AAE5, rồi thay byte ở đó thành chuỗi 141 byte NASA vừa gửi trong tin nhắn. Cũng hợp lý.

Ngoài ra, vì lý do nào đó, họ muốn tôi lảng vãng đây để chụp hình. Không biết tại sao. Bạn không thể thấy bộ phận nào của tôi khi tôi mặc đồ du hành. Ngay cả kiếng che mặt cũng sẽ phản chiếu quá nhiều ánh sáng.  Nhưng dù sao thì đó là thứ họ muốn.

Tôi trở vào bên trong và copy tin nhắn xuống để sau này kiểm lại. Rồi tôi viết một tin nhắn ngắn và quay trở ra. Thường tôi sẽ gắn tấm tin nhắn lên rồi đi vào. Nhưng lần này tôi phải ở lại để chụp hình.

Tôi đưa ngón cái lên trước màn hình bên cạnh tấm tin nhắn của tôi, nó viết “Ayyyyy!”

Cũng tại mấy phim truyền hình thời 70 ấy.

 

***

 

“Tôi xin một tấm hình và tôi có được The Fonz?” Annie khiển trách.

“Cô có bức hình của cô rồi, đừng cằn nhằn nữa,” Venkat nói vào chiếc điện thoại đang kẹp trên vai. Ông chú tâm đến sơ đồ trước mặt mình hơn là cuộc đối thoại.

“Ayyyyy!” Annie nhại. “Sao anh ta lại làm thế?”

“Cô đã gặp Mark Watney chưa?”

“Được rồi, được rồi,” Annie nói. “Nhưng tôi muốn một bức hình có gương mặt của anh ấy càng sớm càng tốt.”

“Không thể làm thế.”

“Tại sao?”

“Bởi vì nếu anh ấy tháo mũ bảo hiểm ra, anh ấy sẽ chết. Annie, tôi phải đi đây, một trong những nhà lập trình bên JPL đến đây và anh ấy nói có chuyện gấp. Bye!”

“Nhưng mà…” Annie còn nói trong khi ông đã cúp máy.

Jack đang đứng ở cửa liền lên tiếng. “Chuyện ấy không gấp.”

“Vâng, tôi biết,” Venkat nói. “Tôi có thể làm gì cho cậu đây?”

“Chúng tôi đang suy nghĩ,” Jack bắt đầu nói, “Việc hack chiếc rover này có thể sẽ hơi chi tiết đây. Chúng tôi có lẽ sẽ cần phải có nhiều liên lạc qua lại với Watney.”

“Được thôi,” Venkat nói. “Cứ từ từ làm, làm cho đúng đấy.”

“Chúng tôi có thể làm nhanh hơn nếu có thể có thời gian truyền tín hiệu ngắn hơn,” Jack nói.

Venkat tặng anh một cái nhìn khó hiểu. “Anh có kế họach di dời Trái đất và sao Hỏa cho chúng gần nhau hơn?”

“Trái đất không cần phải tham gia vào việc này,” Jack nói. “Hiện tại Hermes cách sao Hỏa 73 triệu km. Chỉ 4-phút ánh sáng. Beth Johanssen là một lập trình viên tuyệt vời. Cô ấy có thể liên lạc với Mark qua nó.”

“Không thể bàn đến,” Venkat nói.

“Cô ấy là SysOp (người điều khiển hệ thống) của phi vụ,” Jack nhấn mạnh, “Đây chính là chuyên môn của cô ấy. “

“Không thể làm được, Jack à. Cả đoàn vẫn chưa biết tin.”

“Ông mắc chứng gì thế? Sao ông không nói họ biết cho rồi đi chứ?”

“Watney không phải là trách nhiệm duy nhất của tôi,” Venkat nói. “Tôi có năm phi hành gia đang bay trong không gian sâu thẳm, và họ phải tập trung vào cuộc hành trình trở về. Chẳng ai nghĩ đến điều này, nhưng trong lúc này thì xác suất nguy hiểm của họ cao hơn Watney. Cậu ta đang ở trên một hành tinh. Còn họ thì ở trong không gian.”

Jack giơ tay lên. “Thôi được rồi, chúng tôi làm theo cách chậm rì rì vậy.”

***

Nhật trình: Sol 98 (2)

Bạn đã từng ghi chép 141 byte bất kỳ chưa, ghi từng nửa byte một lần ấy?

Việc đó chán phèo. Và hơi khó khăn nếu bạn không có bút.

Lúc trước, tôi chỉ phải viết ký tự lên cát. Nhưng lần này, tôi cần một cách để viết số xuống chỗ nào đó có thể mang đi được. Kế họach trước hết là: Dùng máy tính xách tay!

Mỗi người trong đoàn đều có một máy tính riêng. Nên tôi có sau máy tính để dùng tự do. Nói đúng hơn, tôi “đã có” sáu máy. Giờ tôi có năm máy. Tôi nghĩ máy tính xách tay sẽ không sao cả khi đem ra ngoài. Nó chỉ là đồ điện tử thôi, đúng không nào? Nó sẽ tự giữ ấm đủ để hoạt động trong thời gian ngắn, và nó chẳng cần không khí hay bất cứ thứ gì.

Nó chết ngắt ngay tức thì. Màn hình đen trơ ra đó trước khi tôi ra khỏi cửa khóa khí. Hóa ra chữ L trong LCD viết tắt cho Liquid, nghĩa là chất lỏng. Tôi đoán có thể nó bị đông lạnh hoặc bốc hơi. Có lẽ tôi nên viết một bình luận dành cho người tiêu dùng. “Đem sản phẩm ra bề mặt sao Hỏa. Nó ngưng họat động. 0/10.”

Nên tôi dùng một cái máy camera. Tôi có rất nhiều máy camera được làm đặc biệt để dùng trên sao Hỏa. Tôi viết các byte trên cát khi nhận được chúng, chụp hình, rồi đem vào căn Hab để chép lại.

Giờ là buổi tối, nên không còn một tin nhắn nào nữa. Ngày mai tôi sẽ nhập những thông tin này vào rover và từ chỗ này thì mấy mọt máy tính ở JPL sẽ xử lý.

 

***

 

“Lên đây nào, Jack,” Venkat nói. “Hôm nay anh sẽ được gần Tim nhất.”

“Cảm ơn,” Jack nói, đứng vào vị trí của Venkat bên cạnh Tim. “Chào Tim!”

“Jack,” Tim nói.

“Tập tin chắp vá sẽ phải mất bao lâu?” Venkat hỏi.

“Theo lý là ngay lập tức thôi,” Jack trả lời. “Watney nhập mã hack vào hôm nay, và chúng tôi đã xác định rằng nó hoạt động. Chúng tôi cập nhật OS của Pathfinder mà không gặp vấn đề gì. Chúng tôi gửi tập tin chắp vá và khởi động lại rover, sẽ có liên lạc sớm thôi.”

“Lạy Chúa thật là một quá trình phức tạp,” Venkat nói.

“Thử cập nhật máy chủ Linux một lần xem,” Jack nói.

Sau một hồi im lặng, Tim nói “Ông biết anh ta đang nói đùa phải không? Câu nói ấy thật chất là buồn cười ấy.”

“Ồ,” Venkat nói. “Tôi là một mọt vật lý, chứ không phải mọt máy tính.”

“Đối với mọt máy tính thì anh ta cũng chả hài hước chút nào đâu.”

“Anh thật là một người quá khó chịu đấy, Tim,” Jack nói.

“Hệ thống online rồi,” Tim nói.

“Cái gì?”

“Nó online rồi. Cho anh biết đây.”

“Ôi trời đất quỷ thần ơi!” Jack nói.

“Thành công rồi!” Venkat thông báo với cả phòng.

***

[11:18] JPL: Mark, Venkat Kapoor đây. Chúng tôi đã quan sát anh từ ngày sol 49. Cả thế giới đều cổ vũ cho anh. Lấy được chiếc Pathfinder, làm rất tuyệt. Chúng tôi đang nghiên cứu kế hoạch cứu hộ. JPL đang điều chỉnh lại chiếc MDV của Ares 4 để nó có thể bay một chuyến ngắn sà xuống mặt đất. Họ sẽ đón anh lên, rồi đem anh đi cùng đến Schiaparelli. Chúng tôi đang chuẩn bị một phi vụ đem đồ dự trữ để nuôi sống anh đến ngày Ares đáp xuống.

[11:29] WATNEY: Tôi rất vui khi nghe điều đó. Thật sự trông đợi ngày tôi không chết. Tôi muốn nói rõ ở đây là chuyện này không phải lỗi của phi hành đoàn. Câu hỏi bên lề: Họ nói gì khi được biết tôi vẫn còn sống? Còn nữa, “Chào mẹ!”

[11:41] JPL: Nói cho chúng tôi biết về “vụ mùa” của anh đi. Chúng tôi ước lượng rằng nguồn thức ăn của anh sẽ đủ đề sống đến Sol 400 nếu ăn ¾ khẩu phần cho mỗi bữa. Nông sản của anh có ảnh hưởng đến con số đó không? Còn về câu hỏi của anh: Chúng tôi vẫn chưa nói với phi hành đoàn rằng anh còn sống. Chúng tôi muốn họ tập trung vào phi vụ của họ.

[11:52] WATNEY: Nông sản của tôi là khoai tây, trồng từ mấy củ mà đáng lý chúng tôi sẽ nấu cho lễ Tạ ơn. Chúng mọc rất tốt, nhưng đất ruộng có sẵn không đủ để duy trì. Tôi sẽ hết thức ăn vào khoảng sol 900. Còn nữa: Nói cho phi hành đoàn biết tôi còn sống! Các anh bị cái mẹ gì thế?

[12:04] JPL: Chúng tôi sẽ mời các nhà thực vật học vào để hỏi chi tiết và kiểm tra tính toán của anh. Mạng sống của anh đang đem ra đánh cược đấy, chúng tôi muốn biết chắc chắn. Sol 900 là tin tốt lắm. Điều đó sẽ cho chúng tôi thêm thời gian để sẵn sàng phi vụ gửi đồ dự trữ. Mà này, làm ơn coi chừng lời nói của anh. Mọi thứ anh đánh máy ở đây đang được phát sóng cho cả thế giới xem.

[12:15] WATNEY: Nhìn này! Một cặp vú này! ->  (.Y.)

 

***

“Cảm ơn, Ngài Tổng thống,” Teddy nói vào điện thoại. “Tôi rất cảm kích cuộc gọi của Ngài, và tôi sẽ chuyển lời chúc mừng của Ngài đến toàn thể tổ chức.”

Lúc cúp máy, ông thấy Mitch Henderson đang đứng trước cửa.

“Có phải thời điểm tốt không?” Mitch hỏi.

“Vào đây đi, Mitch,” Teddy nói. “Ngồi đi.”

“Cảm ơn,” Mitch nói rồi ngồi xuống chiếc sofa bằng da hảo hạng. “Hôm nay là ngày tốt!”

“Vâng, đúng thế,” Teddy đồng tình. “Một bước gần hơn đến việc đưa Watney sống còn trở về.”

“Ừ, về chuyện đó,” Mitch nói. “Có lẽ ông đã biết vì sao tôi đến đây.”

“Tôi có thể đoán,” Teddy nói. “Anh muốn nói với phi hành đoàn là Watney vẫn còn sống.”

“Vâng,” Mitch nói.

“Và anh đem chuyện này ra nói với tôi khi Venkat còn ở Pasadena, để ông ấy khỏi tranh luận trái chiều.”

“Thật chất tôi chẳng cần phải hỏi xin ông hay Venkat hay ai cả. Tôi là giám đốc phi vụ bay. Ngay từ đầu chuyện này vốn phải là quyết định của tôi, nhưng hai ông chen vào và phủ quyết tôi. Mặc kệ mọi chuyện đó đi, chúng ta đã đồng ý rằng chúng ta sẽ nói cho họ biết khi chúng ta có hy vọng. Và giờ thì chúng ta có hy vọng rồi. Chúng ta liên lạc được, chúng ta có kế hoạch cứu hộ đang tiến hành, và nông trại của anh ta cũng kéo dài đủ thời gian để chúng ta đưa đồ dự trữ đến.”

“Ok, nói họ biết đi.” Teddy nói.

Mitch dừng lại. “Chỉ thế thôi?”
“Tôi biết là sớm muộn gì anh cũng đến đây, nên tôi đã suy nghĩ nó kỹ thật kỹ và quyết định rồi. Anh cứ nói họ biết đi.”

Mitch đứng dậy. “Được rồi, cảm ơn nhé,” ông nói rồi rời khỏi văn phòng.

Teddy xoay ghế mình và nhìn ra bầu trời đêm ngoài cửa sổ. Ông trầm ngâm với đốm sáng đỏ mờ nhạt nằm giữa những vì sao. “Ráng nữa đi Watney,” ông nói với khoảng không. “Chúng tôi đang đến đây.”

---

The Fonz

 

---

Photo Credit: Century Fox Movie, Wikipedia